Đầu năm học mới, những câu chuyện về lạm thu trong trường học đã gây bức xúc cho xã hội. Làm thế nào để ngăn chặn việc lạm thu trong nhà trường?
Mục lục
Họp phụ huynh và đóng tiền quỹ ở một trường học - Ảnh: TỰ TRUNG
Tuổi Trẻ ghi nhận ý kiến từ các chuyên gia để gợi mở giải pháp cho vấn đề này.
TS Nguyễn Kim Dung (nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu giáo dục - Trường ĐH Sư phạm TP.HCM):
Giải pháp phải đến từ nhiều phía
Về nguyên tắc, trường học phải có những Mùa thu đẹp không?
Lúc này nhà trường mới kiểm soát được hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh lớp có đảm bảo được tính thống nhất với các hoạt động thu chi của nhà trường hay không và với chức năng nhiệm vụ của chính họ hay không.
Tuy nhiên, đó chỉ là những giải pháp quản lý của nhà trường nhằm chống lạm thu tại cơ sở. Tôi vẫn cho rằng giải pháp lâu dài để chống lạm thu trong trường học cũng như biến tướng của các khoản thu vẫn phải cân nhắc đến vai trò của Nhà nước.
Hiện nay Nhà nước rất chú ý trong đầu tư công cho giáo dục, trong đó có xây dựng trường học. Tôi cho rằng Nhà nước cần có những chính sách phù hợp trong xây dựng và đầu tư công trong lĩnh vực giáo dục. Làm sao cho các trường học phải đảm bảo cơ bản các thiết bị, điều kiện cơ sở vật chất để học sinh sinh hoạt đạt điều kiện cơ bản trong đời sống hiện nay.
Trong bối cảnh hệ thống tư thục đã được đầu tư tốt hơn và mở rộng rất nhiều ở giáo dục phổ thông, Nhà nước đã đỡ rất nhiều trong việc dàn trải đầu tư các trường học, vì vậy Nhà nước cần tính đến những biện pháp lâu dài để hạn chế những tiêu cực trong thu chi tự nguyện ở các trường công lập.
Tôi cho rằng lãnh đạo các trường học phải nắm rõ và chịu trách nhiệm về tất cả các khoản thu trong nhà trường, bao gồm cả các khoản thu tự nguyện, thì tình trạng lạm thu, biến tướng các khoản thu, biến các khoản thu tự nguyện thành bắt buộc sẽ giảm dần và rồi sẽ biến mất.
TS Ngô Xuân Điệp
Thạc sĩ luật Nguyễn Thị Thái Thuận (Giảng viên Trường ĐH Tài chính - Marketing):
Thật cần thiết mới thu
Đối với các khoản thu tự nguyện trong trường học, chúng ta phải thấy rằng đó là khoản thu tự nguyện thì không thể và không nên bắt buộc 100% phụ huynh phải đóng góp.
Vì thế, theo tôi, để giảm các biến tướng của lạm thu, các trường cần phân tích và đưa ra các khoản thu nào thực sự cần thiết mới đồng ý cho ban đại diện phụ huynh các lớp triển khai.
Bức xúc của đa số phụ huynh học sinh trong việc ban đại diện cha mẹ học sinh lạm thu đều nhằm vào các khoản đóng góp chỉ phục vụ lợi ích ngoài nâng cao chất lượng giáo dục học sinh, phục vụ học tập của học sinh. Vì vậy, các khoản thu do ban đại diện cha mẹ học sinh thu phải được thông qua giáo viên cũng như ban giám hiệu nhà trường.
Bên cạnh đó, tôi cho rằng nhiệm vụ của các trường không chỉ dạy học sinh về mặt tri thức mà còn rèn luyện cho học sinh về phẩm chất nhân cách yêu lao động...
Để tránh những khoản thu không cần thiết và dạy học sinh được tinh thần yêu lao động, đóng góp cho cộng đồng, trở thành người có ích, nhà trường cần phải cân đối để học sinh tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tránh thêm các khoản thu không cần thiết cho phụ huynh.
TS Ngô Xuân Điệp (Giảng viên môn tâm lý học Trường ĐH khoa học xã hội và Nhân văn - ĐH Quốc gia TP.HCM):
Phải minh bạch hóa các khoản thu
Muốn chống biến tướng các khoản thu trong trường học, chúng ta cần một hệ thống các khoản thu được minh bạch hóa.
Trong điều kiện cơ sở vật chất các trường chưa đồng đều như hiện nay và điều kiện học tập của mỗi học sinh ở mỗi trường khác nhau, nhà trường dựa trên quy định thu chi các khoản được thu chi của Nhà nước để đưa ra các các khoản thu hợp lý và chịu trách nhiệm về các khoản thu đó.
Nhà trường cũng quán triệt với cha mẹ học sinh để không thu chi không đúng quy định.
Các khoản thu tự nguyện phải được giới hạn về mức trần đóng góp và dựa trên sự tự nguyện thực chất trong điều kiện của mỗi phụ huynh học sinh. Những trường hợp phụ huynh đóng góp nhiều hơn sẽ đóng góp theo dạng tài trợ.
Nhà trường phải chịu trách nhiệm với tất cả các khoản thu và khi phát hiện những trường hợp phụ huynh tự lấy danh nghĩa ban đại diện cha mẹ học sinh để thu tiền ngoài những khoản quy định sẽ phải "tuýt còi" để quản lý.
Cần hệ thống giám sát
Cùng với các hoạt động chống lạm thu từ nhà trường, chúng ta cần một hệ thống giám sát ở cấp quản lý cao hơn như sở giáo dục và đào tạo. Sở giáo dục và đào tạo các tỉnh thành cần có đường dây nóng để phụ huynh phản ánh các vấn đề lạm thu ở trường học.
Đường dây nóng này cần ghi nhận và giải quyết nhanh các vấn đề lạm thu ở trường nhằm mang lại sự tin cậy tối đa cho phụ huynh. Với những quyết sách đúng đắn phối hợp giữa gia đình, nhà trường và đơn vị quản lý, tôi tin rằng lạm thu sẽ giảm và không còn là nỗi phiền lòng của phụ huynh nữa.
ThS Nguyễn Thị Thái Thuận
Xã hội hóa giáo dục sao để không thành lạm thu, không 'hành' phụ huynh?
Xã hội hóa giáo dục là một giải pháp quan trọng để duy trì, phát triển giáo dục trong bối cảnh còn nhiều khó khăn. Nhưng nó cũng luôn là vấn đề nhạy cảm khi còn nhiều điểm mờ, góc khuất.
Việt Nam nằm trong nhóm các nước có diện tích và sản lượng dừa lớn nhất thế giới. 10 năm trước, dừa hoàn toàn không có vị trí trên bản đồ xuất khẩu, nay kim ngạch ngành dừa đã xấp xỉ tỷ USD.
Sáng 6-11, người dân ấp Cái Ngay (xã Thanh Tùng, tỉnh Cà Mau) phát hiện hai mẹ con bà T. (51 tuổi) và cháu A. (9 tuổi) tử vong trong nhà tại khu vực chợ UBND xã Thanh Tùng, trên người có nhiều vết chém.
Công an tỉnh Lai Châu vừa bắt giữ đối tượng giả danh người cung cấp tin tội phạm để lừa tiền cán bộ công an ở 16 tỉnh, thành phố, chiếm đoạt gần 196 triệu đồng.
Sau 2 ngày làm việc, Ban Chấp hành Trung ương đã quyết định nhiều nội dung quan trọng, trong đó thống nhất số lượng nhân sự Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV; thống nhất nhân sự giới thiệu tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV, một số nội dung liên quan đến nhân sự cấp cao của Đảng, Nhà nước; thống nhất nội dung các vấn đề chuẩn bị tổ chức Đại hội lần thứ XIV của Đảng.
Đề xuất của Bộ Y tế bổ sung nhóm 'phụ nữ sinh đủ hai con, hoặc nam giới có hai con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã qua đời' vào diện được ưu tiên mua, thuê mua nhà ở xã hội đang thu hút nhiều ý kiến.
Bị đề nghị mức án tù với cáo buộc đánh bạc triệu đô, ông Ngô Ngọc Đức (cựu Bí thư Thành ủy TP Hòa Bình cũ) cùng một số bị cáo phân trần gia cảnh hiện "hết sức khó khăn" và xin được giảm nhẹ trách nhiệm hình sự so với đề nghị của viện kiểm sát.