Mật nghị hồng y - bí mật trong nhà nguyện Sistine - Kỳ 3: Rung chuyển truyền thống

Admin

16:30 05/05/2025

Cố Giáo hoàng Francis mở rộng phạm vi và số lượng hồng y đoàn, dẫn đến kỳ Mật nghị năm 2025 bỗng nhiên trở thành kỳ đầu tiên có nhiều hơn 120 hồng y cử tri theo quy định trước đó.

Trưởng ban nghi lễ phụng vụ của giáo hoàng khi đó là Đức ông Guido Marini đóng cửa nhà nguyện Sistine, chính thức bắt đầu Mật nghị hồng y năm 2013 - Ảnh: AFP

Ngày 7-5, nhà nguyện Sistine ở Vatican một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý của cả thế giới khi 133 vị hồng y bước vào

Một hồng y đặt tay lên Kinh Thánh tuyên thệ sẽ giữ bí mật và bầu chọn tân giáo hoàng một cách công minh, sáng suốt nhất tại nhà nguyện Sistine trước khi bước vào Mật nghị hồng y năm 2013 - Ảnh: AFP

Những "Papabile"

Với sự đa dạng từ độ tuổi đến quốc tịch, những "Papabile" (thuật ngữ mà các nhà nghiên cứu về Vatican dùng để gọi ứng viên sáng giá có thể trở thành tân giáo hoàng) được truyền thông nhắc đến nhiều trước thềm Mật nghị hồng y năm 2025 xuất hiện các hồng y đến từ những nơi chưa từng có giáo hoàng như châu Á hay châu Phi.

Trong số những ứng viên sáng giá đến từ Ý như Hồng y Matteo Zuppi hay Hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin, giới quan sát đã nhiều lần đề cập những cái tên nổi bật như Hồng y người Philippines Luis Antonio Tagle, Hồng y người Congo Fridolin Ambongo hay Hồng y người Ghana Peter Turkson, Hồng y người Hungary Peter Erdo.

Dù vậy thế giới cũng không loại trừ khả năng một "ẩn số" sẽ được bầu làm tân giáo hoàng, giống như trường hợp của cố Giáo hoàng Francis năm 2013.

Một giáo hoàng đến từ châu Phi hay châu Á sẽ không chỉ mang tính biểu tượng mà còn mở ra "cánh cửa" mới cho đối thoại liên văn hóa, cải cách mục vụ và định hình một Giáo hội toàn cầu thời kỳ mới.

Hơn nữa kỳ mật nghị 2025 diễn ra trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, chiến tranh chưa dứt, đói nghèo và bất công vẫn còn ở nhiều nơi, khủng hoảng khí hậu diễn biến phức tạp. Trong hoàn cảnh đó Giáo hội cần một nhà lãnh đạo không chỉ là biểu tượng đức tin mà còn là người có khả năng định hướng cho một "đại gia đình" hơn 1,4 tỉ anh chị em vượt qua những thử thách thời đại.

Ngã rẽ của các hồng y?

Triều đại 12 năm của cố Giáo hoàng Francis đã tạo ra những thay đổi sâu sắc trong Giáo hội Công giáo, để lại những dấu ấn sâu rộng trong lòng các giáo sĩ, giáo dân và cả những người ngoại đạo.

Ngài đã đi từ định hướng xây dựng "giáo hội nghèo cho người nghèo" đến thúc đẩy các nhà thờ cởi mở hơn với những vấn đề nhạy cảm, ít khi được các giáo hoàng nhắc đến như vai trò nữ giới, người ly hôn, tái hôn hay cộng đồng LGBTQ+. Vị giáo hoàng thứ 266 của Giáo hội Công giáo cũng là tiếng nói mạnh mẽ về công lý xã hội, bảo vệ môi trường và phê phán bất bình đẳng toàn cầu.

Các chuyên gia nhận định 133 vị hồng y chuẩn bị bước vào kỳ mật nghị sắp tới sẽ phải đối mặt với hai ngã rẽ lớn: hoặc tiếp tục kế thừa và phát triển các cải cách của cố Giáo hoàng Francis, hoặc điều chỉnh lại theo một hướng đi mới.

Và dù cho vị hồng y nào kế nhiệm cố Giáo hoàng Francis thì Ngài vẫn sẽ phải xử lý các vấn đề phức tạp như vai trò nữ giới, hội nhập cộng đồng LGBT, xung đột địa chính trị và cuộc khủng hoảng niềm tin toàn cầu.

Khi nhắc lại những công trình và tầm nhìn của Giáo hoàng Francis trong bài giảng tại Thánh lễ an táng cố Giáo hoàng, Hồng y niên trưởng Hồng y đoàn Giovanni Battista Re đã nhận được những tràng vỗ tay nồng nhiệt từ hơn 200.000 người ở quảng trường Thánh Peter. Theo các nhà phân tích, những tràng pháo tay ở tang lễ Giáo hoàng Francis là "những lá phiếu cảm xúc" mà mọi người bỏ phiếu bầu chọn cho di sản của Ngài.

"Chính dân Chúa đã bỏ phiếu tại tang lễ và kêu gọi tiếp tục công trình của Giáo hoàng Francis rồi" - Hồng y Walter Kasper (92 tuổi), cố vấn thần học của cố Giáo hoàng, cũng đưa ra nhận xét tương tự khi trả lời tờ báo Ý La Repubblica.

Hồng y đầu tiên của Myanmar Charles Bo nói với Đài CNN rằng vị giáo hoàng kế nhiệm sẽ phải theo đuổi hòa bình không ngừng nghỉ. "Thế giới đang khẩn thiết cần một 'hơi thở mới' của hy vọng, một hành trình hiệp hành với sự sống thay vì cái chết, lựa chọn hy vọng thay vì tuyệt vọng. Và vị giáo hoàng tiếp theo phải chính là luồng sinh khí ấy", Hồng y Bo nói.

Trong khi đó, ông Francis DeBernardo - lãnh đạo nhóm vận động cho những người Công giáo thuộc cộng đồng LGBTQ+ New Ways Ministry - khẳng định ông không cảm thấy lo lắng cho dù vị giáo hoàng kế nhiệm có tầm nhìn khác biệt hay trái ngược với cố Giáo hoàng Francis, bởi "những điều tốt đẹp mà Ngài để lại đã in sâu trong lòng các tín hữu Công giáo khắp thế giới".

***********

Những ảnh hưởng của Giáo hoàng Francis trong việc định hình Mật nghị hồng y 2025 bởi 80% các hồng y tham gia mật nghị năm nay do Giáo hoàng Francis phong chức. Đặc biệt, nhiều vị hồng y trong số những ứng viên nổi bật là những người cấp tiến, có phong cách khá tương đồng với cố Giáo hoàng Francis.

>> Kỳ tới: Di sản Giáo hoàng Francis và lá phiếu tương lai Giáo hội

Mật nghị hồng y - bí mật trong nhà nguyện Sistine - Kỳ 2: Những kỳ mật nghị hồng y đặc biệt

Từ các cuộc họp kéo dài hàng năm trời đến những quyết định chóng vánh, mật nghị hồng y không chỉ là nghi thức bầu chọn giáo hoàng mà còn phản ánh sự chuyển mình của cả một thời đại.