Các nhà nghiên cứu Mỹ vừa có bước đột phá khi phát triển thành công các 'não mini' có đầy đủ vùng chức năng của não người, giúp mô phỏng gần như toàn diện hoạt động thần kinh.
Việc phát triển thành công các "não mini" là bước tiến lớn trong ngành kỹ thuật y sinh và thần kinh học hiện đại - Ảnh: AI
Trong công bố đăng trên tạp chí Advanced Science, nhóm nghiên cứu từ Đại học Johns Hopkins (Mỹ) cho biết các khối tế bào thần kinh này thể hiện mức độ hoạt động tương tự bào thai người ở giai đoạn 40 ngày tuổi. Điều này mở ra triển vọng mới cho việc điều trị các bệnh về thần kinh như Parkinson và Đột phá: Chiếu được ánh sáng xuyên não người mà không cần phẫu thuậtĐỌC NGAY
Mặc dù nhỏ hơn nhiều so với não người thật, mỗi MRBO chỉ chứa 6-7 triệu tế bào thần kinh so với hàng chục tỉ tế bào ở người trưởng thành. Tuy nhiên với khoảng 80% số tế bào đặc trưng của giai đoạn phát triển sớm ở thai nhi, những mô hình này mang đến cơ hội phân tích chưa từng có.
Theo nhóm nghiên cứu Johns Hopkins, MRBO có thể được sử dụng để thử nghiệm thuốc trên mô hình người thay vì động vật. Hiện tại 85-90% các loại thuốc thất bại ở giai đoạn thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1, và tỉ lệ này còn lên tới 96% với các loại thuốc điều trị bệnh thần kinh, phần lớn vì các nghiên cứu tiền lâm sàng chủ yếu dựa vào chuột hoặc mô hình động vật khác.
Việc chuyển sang thử nghiệm trên MRBO có thể giúp đẩy nhanh tiến độ và nâng cao tỉ lệ thành công.
"Bệnh Alzheimer, tự kỷ hay tâm thần phân liệt đều ảnh hưởng đến toàn bộ não, chứ không chỉ một vùng nhất định. Nếu chúng ta hiểu được điều gì xảy ra trong giai đoạn sớm của quá trình phát triển não bộ, có thể chúng ta sẽ tìm ra được các mục tiêu điều trị hoàn toàn mới", nhà nghiên cứu Annie Kathuria chia sẻ.
Giới chuyên gia đánh giá nghiên cứu này là bước tiến lớn trong ngành kỹ thuật y sinh và thần kinh học hiện đại. Từ các mô hình organoid phức tạp, giới khoa học có thể tiến tới giai đoạn chẩn đoán và điều trị cá nhân hóa, nơi mà mỗi người bệnh được xây dựng mô hình não riêng để kiểm tra tác dụng thuốc một cách chính xác.
Bên cạnh đó, tiềm năng trong tương lai còn bao gồm giao diện não, máy tính (brain-computer interface) và thậm chí là một hướng đi mới cho trí tuệ nhân tạo dựa trên organoid sinh học.
Phát hiện mới về cách hoạt động của não người
Một phát hiện mới của các nhà khoa học thuộc trường Đại học Hebrew (Israel) đang thách thức quan niệm lâu nay về cách não bộ xử lý thông tin.
Đột phá: Chiếu được ánh sáng xuyên não người mà không cần phẫu thuậtĐỌC NGAY
Phát hiện mới về cách hoạt động của não người