Mẹ hiến gan nối dài sự sống cho con
Trước ranh giới mong manh sự sống - cái chết, nhiều bệnh nhi suy gan giai đoạn cuối đã dần hồi sinh khi mang trong mình phần gan do chính cha mẹ hiến tặng.
Các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 2 ghép gan cho bé gái 3 tuổi - Ảnh: BVCC
Đây không chỉ là quyết định y khoa mà còn là sự hy sinh thầm lặng của đấng sinh thành - một lần nữa sinh ra con.
Theo Bộ Y tế, nhu cầu ghép mô tạng ở nước ta ngày càng tăng trong khi nguồn hiến tặng từ người chết não chưa đáp ứng. Ở các
Bé N. tái khám tại Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM) sau khi được ghép gan từ mẹ của mình - Ảnh: XUÂN MAI
Hiến gan được cho con, mẹ mừng lắm
Không chút đắn đo, vợ chồng chị Nở quyết định hiến gan cho con. Kết quả xét nghiệm cho thấy chị Nở và bé tương thích, còn người bố thì không. "Cứu được con, tôi mừng lắm, chẳng nghĩ gì đến sợ hãi. Nỗi lo lớn nhất của tôi là lỡ mình không hiến được gan hoặc con gặp biến chứng sau mổ", chị Nở thổ lộ.
Sau khi hiến một phần lá gan bên trái cho con tại Bệnh viện Nhi đồng 2, hiện sức khỏe chị Nở yếu đi, dễ bị mệt mỏi nhưng chị luôn lạc quan vì biết rằng phần lá gan mất đi sẽ được tái tạo trở lại. Điều quan trọng nhất với hai vợ chồng chị Nở là tương lai, cuộc sống của con sẽ không còn đau đớn, bệnh tật.
Bị hội chứng Budd Chiari do tắc nghẽn dòng chảy của tĩnh mạch gan, dẫn đến xơ gan, suy gan, bé gái hơn 3 tuổi khác (vào thời điểm ghép gan năm 2024) cũng đã dần vượt cửa tử sau khi được ghép gan từ mẹ ruột của mình tại Bệnh viện Nhi đồng 2.
Theo bác sĩ Thanh Trí, đây là ca ghép gan đầu tiên tại bệnh viện cho bệnh nhi suy gan do bất thường mạch máu - khác hẳn so với những ca trước vốn chủ yếu do teo đường mật bẩm sinh dẫn đến xơ gan, suy gan. Chính sự khác biệt này khiến ca phẫu thuật trở nên phức tạp hơn nhiều.
Hành động cao cả, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc
Bác sĩ Trần Thanh Trí cho hay ghép tạng là một phẫu thuật lớn và phức tạp nhằm thay thế các cơ quan bị suy giảm chức năng nghiêm trọng khi các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả. Ví dụ ghép gan là phương pháp điều trị duy nhất và hiệu quả nhất ở bệnh nhi mắc bệnh gan giai đoạn cuối.
Những bệnh nhi được đưa vào danh sách chờ ghép gan tại bệnh viện khi đạt đủ thang điểm đánh giá. Thời gian chờ có thể kéo dài từ 3 đến 12 tháng, tùy thuộc vào mức độ nặng của bệnh nhi. Trong thời gian này bé vẫn có thể tử vong do các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, nhiễm trùng đường mật, xơ gan mất bù...
Việc kéo dài sự sống cho bệnh nhi trong thời gian chờ trên chỉ là điều trị nâng đỡ, không có phương pháp điều trị đặc hiệu nào khác ngoài phải ghép gan. Một ca ghép gan cho trẻ diễn ra có thể kéo dài từ 9-12 tiếng, còn lấy gan từ người hiến sống khoảng 6 tiếng.
Theo bác sĩ Trí, ý nghĩa cốt lõi của ghép tạng từ người hiến sống, đặc biệt là cha mẹ hiến cho con cái, là một hành động cao cả, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc khi họ trao thêm sự sống cho con.
Trước khi gặp bác sĩ, phần lớn phụ huynh có con bị bệnh gan nặng cần phải ghép gan thường đã tìm hiểu thông tin trên mạng và trong các hội nhóm bệnh. Do đó họ thường đã có chủ ý về việc có hay không việc hiến phần gan của mình cho con.
Vai trò của bác sĩ là hệ thống hóa kiến thức và tiêu chuẩn để người nhà đưa ra quyết định. Tư vấn này không phải là ép buộc mà để người nhà hiểu được giá trị nhân văn của việc hiến tạng, cân nhắc trước nguy cơ sức khỏe có thể bị ảnh hưởng ít nhiều sau hiến tạng.
"Như việc hiến một phần gan là một phẫu thuật lớn, gây đau đớn và có nguy cơ nhất định cho người hiến. Do đó không phải tất cả các bậc cha mẹ đều dễ dàng đồng ý hiến tạng cho con mình, vì họ có thể có những hoàn cảnh riêng, như lao động chính nuôi gia đình. Không chỉ dừng lại việc cha mẹ hiến tạng cho con cái mà còn tập trung chăm sóc hậu phẫu và duy trì tình trạng sức khỏe cho người hiến và người nhận trong thời gian dài. Nếu không thể theo dõi và thực hiện đúng y lệnh, sự cho đi của người hiến có thể trở nên vô ích", bác sĩ Trí lấy ví dụ và giải thích.
Đẩy mạnh ghép gan từ người cho chết não
Bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 2, cho hay với tỉ lệ thành công ngày càng cao, chỉ định ghép gan cho trẻ em đã được mở rộng, đồng thời kéo theo nhu cầu gan hiến ngày càng tăng.
Bắt nhịp với xu hướng phát triển ghép tạng của thế giới, Bệnh viện Nhi đồng 2 đang đẩy mạnh các ca ghép gan từ người cho chết não nhằm mở rộng cơ hội sống cho các bệnh nhi có bệnh lý gan nặng, giai đoạn cuối.
Bé trai 15 tháng tuổi hồi sinh kỳ diệu nhờ ghép gan của một người đàn ông 44 tuổi