19/08/2025 16:07

Đột quỵ nhẹ: Đừng chủ quan với những dấu hiệu thoáng qua

Nhiều người cho rằng đột quỵ phải là tình trạng cơ thể ngã quỵ, không thể vận động. Thế nhưng một tình trạng khác là đột quỵ nhẹ với những triệu chứng thoáng qua, tê tay, nói lắp, chóng mặt… cũng là dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ.

Các chuyên gia y tế cảnh báo ngày càng nhiều người trẻ tuổi đang phải đối mặt với những cơn Đột quỵ nhẹ, những dấu hiệu thoáng qua đừng chủ quan - Ảnh 2. Nhìn mờ thoáng qua rồi tự hết cũng có thể là dấu hiệu đột quỵ nguy hiểm, vì sao?ĐỌC NGAY

Không may mắn như thanh niên này, một bệnh nhân khác (40 tuổi, Hà Nội) đã không thể phục hồi sau đột quỵ não tái phát lần hai.

Cách đây 1 năm, nam bệnh nhân đã nhập viện điều trị đột quỵ não do tăng huyết áp. Thế nhưng, sau khi điều trị, anh không tuân thủ việc dùng thuốc đều đặn.

Kết quả ở lần đột quỵ thứ hai, anh nhập viện trong tình trạng nguy kịch, huyết áp tăng cao, xuất huyết não nặng và rơi vào hôn mê sâu, phụ thuộc hoàn toàn vào máy thở, nguy cơ không thể phục hồi.

Theo ThS.BS Bùi Quốc Việt (Trung tâm đột quỵ Bệnh viện Bạch Mai), những triệu chứng nhẹ như khó nói, tê yếu chân tay, líu lưỡi... thường bị người bệnh nhầm lẫn với "trúng gió" hoặc mệt mỏi thông thường.

"Đây là sai lầm cực kỳ nguy hiểm vì nhiều trường hợp đột quỵ nhẹ, thoáng qua nếu không được xử lý sớm sẽ nhanh chóng tiến triển thành cơn đột quỵ thực sự trong vòng vài giờ đến vài ngày", BS Việt cảnh báo.

Theo BS Việt, đột quỵ nhẹ (hay nhồi máu não nhẹ) chiếm khoảng 15 - 20% tổng số ca đột quỵ tại Việt Nam. Đây là tình trạng tắc nghẽn mạch máu não gây triệu chứng nhẹ, thường thoáng qua, nhưng vẫn để lại nguy cơ tái phát rất cao.

Theo đó, đột quỵ não ở người trẻ chủ yếu liên quan đến bệnh nền, gene di truyền, tăng huyết áp, đái tháo đường... và một số ít liên quan đến gene tăng đông, tăng tạo huyết khối...

Đối với đột quỵ não nhẹ ở người cao tuổi, ngoài các bệnh nền, mãn tính như tăng huyết áp hay đái tháo đường, còn do xơ vữa mạch.

"Nhiều người nghĩ rằng đột quỵ là phải liệt ngay, méo xệch miệng, nằm một chỗ. Nhưng với tình trạng đột quỵ não nhẹ thì triệu chứng thường gặp của cơ thể chỉ "khác lạ" một chút. Có thể là tê yếu chân tay, chóng mặt, khó đọc, khó nói nhẹ... và dễ nhầm tưởng với tình trạng "trúng gió", vận động sai tư thế.

Cũng vì vậy mà nhiều người chủ quan, không đi thăm khám ngay mà đợi đến ngày hôm sau, thậm chí vài tuần, vài tháng hoặc khi tình trạng nặng hơn mới đi khám, dẫn đến bỏ lỡ thời gian vàng can thiệp", BS Việt cho hay.

Thống kê cũng cho thấy khoảng 8 - 12% người bệnh có nguy cơ tái phát đột quỵ trong 7 ngày đầu; 11 - 15% tái phát trong 1 tháng và 10 - 20% tái phát trong 3 tháng đầu nếu không điều trị.

Về tình trạng cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA), BS Trần Xuân Thủy (khoa can thiệp mạch thần kinh Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) cho biết cơn thiếu máu não thoáng qua là một dạng rối loạn chức năng thần kinh ngắn, gây các triệu chứng giống như đột quỵ não nhưng kéo dài thường dưới 1 giờ.

Dấu hiệu có thể gặp như méo mặt nhẹ, khó khăn khi phát âm, yếu hoặc tế bì chân tay...

"Chính vì có biểu hiện nhẹ, thoáng qua nên nhiều người có thói quen "nằm nghỉ ngơi xem có đỡ không". Tuy nhiên, điều này khiến người bệnh bỏ lỡ thời gian vàng (4,5 giờ đầu tiên) khi các phương pháp điều trị như tiêu sợi huyết, can thiệp nội mạch còn hiệu quả", bác sĩ Thủy cho hay.

Can thiệp càng sớm, hiệu quả càng cao

Các bác sĩ khuyến cáo, người dân tuyệt đối không chủ quan với bất kỳ triệu chứng nhẹ nào như tê tay chân, nói khó, chóng mặt, mất thăng bằng tạm thời...

Gọi cấp cứu ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ, không nên đợi hồi phục rồi mới đi khám.

Đặc biệt, cần tuân thủ điều trị và tái khám định kỳ với trường hợp đã từng có cơn thiếu máu não thoáng qua hay đột quỵ nhẹ.

Thay đổi lối sống ăn uống lành mạnh, kiểm soát huyết áp, bỏ thuốc lá, tăng vận động, kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Điều trị để hạn chế tối đa di chứng

BS Thủy cho biết mặc dù tình trạng cơn thiếu máu thoáng qua ít nguy hiểm hơn đột quỵ não song không nên chủ quan, người bệnh cần theo dõi sát sao và điều trị để hạn chế tối đa di chứng có thể gặp phải.

"Người bệnh có thể gặp những cơn tê yếu nhẹ rồi tự hết nhưng ẩn chứa nguy cơ những cơn đột quỵ thật sự sắp đến. Tỉ lệ đột quỵ sau cơn thiếu máu thoáng qua lên đến 17,3% trong 90 ngày đầu, trong đó tuần đầu là 8%.

Nếu tái phát thì nguy cơ di chứng nặng khoảng 30%, người bệnh không thể tự vận động độc lập khi ra viện.

Phân biệt đột quỵ và đột tử do tim: Dấu hiệu khác nhau ra sao?

Dấu hiệu của hai tình trạng cực kỳ nguy hiểm đột quỵ và đột tử tim đều diễn biến nhanh, dễ gây tử vong nếu không được cấp cứu đúng cách và kịp thời.