Miễn học phí cho bác sĩ nội trú, tại sao không?
Việc miễn học phí cho bác sĩ nội trú đang trở thành chủ đề thu hút sự quan tâm trong ngành y tế. Hiện nay, theo quy định, chỉ một số chuyên ngành đặc thù như tâm thần, giải phẫu bệnh, pháp y, pháp y tâm thần, truyền nhiễm, hồi sức cấp cứu được miễn.
Các y bác sĩ chăm sóc bệnh nhân tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) - Ảnh minh họa: NAM TRẦN
Nhiều ý kiến cho rằng chính sách này chưa phản ánh đúng vai trò và đóng góp thực tế của đội ngũ bác sĩ nội trú - những người vừa học vừa trực tiếp tham gia điều trị, cống hiến cho hệ thống y tế.
Chính sách hiện hành và thực trạng đào tạo
Theo quy định của Chính phủ, người theo học các ngành đặc thù phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh sẽ được miễn học phí. Trong lĩnh vực y khoa, các học viên sau đại học như thạc sĩ, tiến sĩ, chuyên khoa cấp I, cấp II và
TS.BS Trần Thanh Tùng, phó trưởng bộ môn dược lý, Trường đại học Y Hà Nội
"Họ là những người thông minh, chăm chỉ, miệt mài học tập và làm việc. Tuy nhiên nhiều em có hoàn cảnh khó khăn, vừa phải xin gia đình hỗ trợ vừa đi làm thêm để trang trải chi phí. Điều này ảnh hưởng lớn đến việc học và thực hành lâm sàng", TS Tùng nói.
Ông ước tính hiện có khoảng 3.000 bác sĩ nội trú trên cả nước, trong đó Trường đại học Y Hà Nội và Đại học Y Dược TP.HCM mỗi nơi khoảng 1.200 học viên.
"Nếu Nhà nước chi ngân sách để miễn học phí cho các bác sĩ nội trú, coi như học bổng khuyến khích, sẽ tạo động lực lớn cho họ học tập và cống hiến cho ngành y", ông đề xuất.
Nhu cầu công bằng và đầu tư dài hạn
Bác sĩ Phạm Thế Thạch (Bệnh viện Bạch Mai) nhận định việc miễn học phí cho bác sĩ nội trú là vấn đề cần được quan tâm nghiêm túc. Ông nêu bốn lý do chính:
Thứ nhất, bác sĩ nội trú không phải là sinh viên thuần túy. Họ đã có bằng bác sĩ, tham gia trực tiếp điều trị bệnh nhân, thậm chí từng là lực lượng chủ lực trong chống dịch COVID-19. Việc coi họ như "sinh viên đóng học phí" là chưa phù hợp với thực tế.
Thứ hai, học phí cao gây áp lực tài chính, làm giảm chất lượng đào tạo. Trong khi phải trực đêm, làm việc cường độ cao, họ gần như không có thu nhập, ngoại trừ một số bệnh viện có chính sách hỗ trợ.
"Chỉ cần một khoản hỗ trợ nhỏ hoặc miễn học phí cũng là sự động viên lớn về tinh thần, giúp họ toàn tâm cho công việc", bác sĩ Thạch chia sẻ.
Thứ ba, theo chuẩn quốc tế, bác sĩ nội trú được xem là nhân viên y tế và được hưởng lương, trợ cấp trực, đồng thời được miễn học phí. Ở Mỹ, một bác sĩ nội trú có thể nhận lương 40.000–60.000 USD/năm, khoảng 1/4 thu nhập của bác sĩ chính thức.
Cuối cùng, miễn học phí không chỉ là hỗ trợ cá nhân mà còn là khoản đầu tư cho y tế quốc gia. Nhờ có đội ngũ bác sĩ nội trú, nhiều bệnh viện tuyến tỉnh và tư nhân mới có được nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng tăng.
"Miễn học phí cho bác sĩ nội trú không phải là đặc quyền, mà là sự công bằng và đầu tư cần thiết cho tương lai. Họ đã dấn thân nơi tuyến đầu, xã hội cần tạo điều kiện để họ yên tâm học tập, cống hiến và gắn bó lâu dài với nghề", bác sĩ Thạch nhấn mạnh.
Nhiều nước đã trả lương bác sĩ nội trú
Theo ông Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện này thường xuyên có 300-500 bác sĩ nội trú đến thực hành và Bạch Mai đã đưa vào quy chế chi tiêu nội bộ để hỗ trợ bác sĩ nội trú từ 3-7 triệu đồng/bác sĩ/tháng tùy chuyên ngành.
"Y khoa là nghề cần thời gian đào tạo dài, hiện các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc, Canada, Nhật hay nhiều nước trong khối ASEAN đều đào tạo bác sĩ nội trú. Các bác sĩ đa khoa sẽ đi theo 2 hướng: trở thành bác sĩ gia đình, làm việc tại y tế cơ sở và học thêm bác sĩ nội trú để làm việc tại bệnh viện. Các bác sĩ nội trú đều được nhận lương, tuy mức chỉ là cơ bản" - ông Cơ dẫn chứng.
Ông Cơ cũng cho biết Việt Nam hiện có 13 trường đại học y đang đào tạo bác sĩ nội trú, mức học phí cơ bản khoảng 60-70 triệu đồng/bác sĩ/năm. Như vậy khi tốt nghiệp đại học y khoa 6 năm, bác sĩ nội trú sẽ học thêm 3 năm (có trả học phí) và nhiều bác sĩ nội trú không có khoản hỗ trợ nào.
"Nhiều gia đình nuôi con học bác sĩ là khánh kiệt, tôi cũng từng có xuất phát điểm như vậy, nếu có chính sách hỗ trợ đối với bác sĩ nội trú sẽ rất có ích cho bác sĩ và tạo cơ hội để tạo nguồn nhân lực cho y khoa" - ông Cơ chia sẻ.
‘Làn sóng’ đề xuất miễn học phí cho bác sĩ nội trú