Để đạt tầm Nobel, AI cần khả năng tự đánh giá và điều chỉnh quá trình suy luận của chính mình - Ảnh: VNU
Theo tạp chí Nature, trong vài năm gần đây, 
Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn: AI và liêm chính khoa họcĐỌC NGAY
Các nhà khoa học khác bày tỏ sự hoài nghi. Doug Downey (Viện AI Allen, Seattle) cho biết thử nghiệm 57 "tác nhân AI" cho thấy chỉ 1% có thể hoàn thành trọn vẹn một dự án nghiên cứu - từ ý tưởng đến báo cáo kết quả. Ông nhận định: "Khám phá khoa học tự động từ đầu đến cuối vẫn là thách thức cực lớn".
Ngoài ra, các mô hình AI vẫn chưa thật sự hiểu các quy luật tự nhiên. Một nghiên cứu cho thấy mô hình có thể dự đoán quỹ đạo hành tinh nhưng không nắm được định luật vật lý chi phối; hay có thể dẫn đường trong thành phố nhưng không tạo nổi bản đồ chính xác. Theo chuyên gia Subbarao Kambhampati (Đại học bang Arizona), điều đó cho thấy AI thiếu trải nghiệm thực tế mà con người có được.
Yolanda Gil cho rằng để đạt tầm Nobel, AI cần khả năng "tư duy về tư duy" - tức là tự đánh giá và điều chỉnh quá trình suy luận của chính mình. Theo bà Gil, nếu không đầu tư vào hướng nghiên cứu nền tảng này, "những phát hiện xứng đáng Nobel sẽ vẫn còn rất xa".
Trong khi đó, một số học giả cảnh báo nguy cơ khi quá phụ thuộc vào AI trong khoa học. Bài viết năm 2024 của Lisa Messeri (Đại học Yale) và Molly Crockett (Đại học Princeton) cho rằng việc lạm dụng AI có thể làm gia tăng sai sót và giảm tính sáng tạo, khi các nhà khoa học "sản xuất nhiều hơn nhưng hiểu biết ít hơn".
Bà Messeri nói thêm: "AI có thể tước đi cơ hội học hỏi của các nhà khoa học trẻ - những người đáng lẽ sẽ đạt đến những giải thưởng lớn trong tương lai. Khi ngân sách nghiên cứu đang bị thu hẹp, đây là thời điểm đáng lo ngại để cân nhắc cái giá của tương lai đó".
Sốc: 36% nghiên cứu khoa học năm 2025 có AI 'nhúng tay', chỉ 9% tác giả thừa nhận
Link nội dung: https://www.doanhnghiepvaphattrien.com/ngay-ai-gianh-giai-nobel-se-khong-con-xa-a186644.html