Xơ vữa động mạch, mạch vành và đột quỵ nguy hiểm nhất trong các bệnh lý tim mạch gặp ở Việt Nam

GS.TS Phạm Mạnh Hùng phát biểu tại hội nghị - Ảnh: BTC

Phát biểu tại Hội nghị khoa học tim mạch toàn quốc 2025 đang diễn ra ở Hà Nội, Phó chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, GS.TS Phạm Mạnh Hùng cho biết theo báo cáo hằng năm về gánh nặng bệnh tim mạch toàn cầu mới nhất (năm 2025), có một số thay đổi trong mô hình bệnh tim mạch và chiến lược chăm sóc bệnh lý này.

Trong đó, các xu hướng thay đổi chính là dịch chuyển từ "giàu" sang "nghèo" (bệnh tim mạch vốn hay gặp ở nước giàu giờ đã dịch chuyển sang các quốc gia đang phát triển, thu nhập trung bình và thấp), từ cấp tính sang mạn tính, cùng nhiều yếu tố kinh tế, môi trường dẫn đến bệnh lý này.

Theo GS Hùng, trên toàn thế giới hiện mỗi năm có tới 19 triệu người tử vong do bệnh tim mạch. Tại Việt Nam, con số này là 200.000 người, bằng 1/3 tổng số ca tử vong hằng năm trên cả nước. Trong số các bệnh lý tim mạch, bệnh lý do xơ vữa động mạch hiện chiếm 65% số ca bệnh, mạch vành và đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong.

Ông Hùng cũng nhận xét Việt Nam cũng như thế giới, vẫn tập trung vào điều trị bệnh nhân ở giai đoạn muộn hơn là phòng ngừa bệnh, các chính sách y tế công cộng về chế độ ăn, kiểm soát thuốc lá, giảm muối và hoạt động thể lực còn thiếu nhất quán hoặc không được thực thi hiệu quả.

"Trong khi chỉ cần thực hành thay đổi lối sống, như kiểm soát chế độ ăn uống, không hút thuốc lá, giảm tối đa hoặc không uống rượu bia, vệ sinh môi trường để giảm ảnh hưởng từ ô nhiễm không khí tới sức khỏe, ngăn ngừa stress là đã giảm được 80% nguy cơ dẫn đến bệnh tim mạch" - ông Hùng cho biết.

Về điều trị các bệnh lý tim mạch, GS Hùng cho rằng các xu hướng mới nhất là can thiệp ít xâm lấn, hầu hết các bệnh lý trước đây cần mổ mở thì nay đã có thể can thiệp hoặc nội soi. Thứ hai, đó là xu hướng sử dụng AI để hỗ trợ trong điều trị, đến nay đã có nghiên cứu chứng minh hiệu quả. Xu hướng thứ ba là can thiệp bằng các vật liệu di truyền và gene. 

Vừa hô hấp tim nạn nhân vừa báo cấp cứu, còn bị nhân viên tổng đài yêu cầu kiểm tra mạch

Việc hỏi kỹ thông tin là cần thiết để có thể hướng dẫn cấp cứu tại chỗ cho bệnh nhân. Nhưng trong tình huống khẩn cấp, từng giây đều mang ý nghĩa sống còn, thì nhân viên có nên hỏi dài dòng?