Thi tốt nghiệp THPT trên máy tính: Cần thực hiện từng bước
Thi tốt nghiệp THPT trên máy tính là xu hướng tất yếu, nhưng cần triển khai từng bước, tập huấn kỹ và đầu tư đồng bộ hạ tầng để đảm bảo công bằng.
Học sinh Trường THPT Bùi Thị Xuân, TP.HCM làm bài kiểm tra thường xuyên trên máy - Ảnh: KIM NGÂN
Đó là khẳng định của ông Huỳnh Quốc Thắng, Chủ tịch Tập đoàn khoa học công nghệ Bách Khoa (Bách Khoa Tech Group), đơn vị đang hỗ trợ Sở GD-ĐT TP.HCM cùng nhiều tỉnh thành
Cần cho học sinh làm quen
* Được biết, vừa qua đơn vị của ông đã phối hợp hỗ trợ Trường THPT Bùi Thị Xuân tổ chức thành công kỳ thi thử trên máy tính. Ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về cách kỳ thi được triển khai và bài học thực tiễn rút ra từ quá trình này?
- Ở Trường THPT Bùi Thị Xuân, toàn bộ đề thi đều được mã hóa. Nghĩa là ngay cả khi có ai đó xâm nhập hệ thống, họ cũng không thể đọc được nội dung vì file đề thi đã được biến thành các ký tự đặc biệt.
Sau khâu mã hóa là trộn đề thi. Từ đề gốc, hệ thống tự động nhân bản thành 24 mã đề khác nhau. Mỗi mã lại chia thành các vùng câu hỏi và đảo thứ tự ngẫu nhiên. Cùng một câu hỏi nhưng đáp án đúng ở mỗi mã đề cũng được hoán vị khác nhau. Nhờ vậy mà xác suất hai học sinh ngồi gần nhau gần như không thể gian lận được.
Tuy nhiên khó nhất là ở khâu thao tác của học sinh, một số em do chưa quen, mới làm được vài phút đã bấm nhầm nút "nộp bài". Từ thực tế này, tôi thấy trường cần cho học sinh tiếp xúc nhiều hơn với hình thức thi trên máy để quen thao tác.
* Vậy theo ông, đâu là yếu tố quyết định trong việc thực hiện đề án này?
- Theo tôi, nhà trường là yếu tố quyết định thành công của việc tổ chức thi trên máy tính. Đây chính là nơi bắt đầu cho mọi thay đổi.
Ban giám hiệu cần xây dựng kế hoạch tập huấn và tổ chức thi thử định kỳ, qua mỗi lần thi thử, học sinh sẽ rèn kỹ năng thao tác, còn giáo viên và bộ phận kỹ thuật cũng rút được kinh nghiệm trong khâu giám sát, xử lý sự cố, tránh tình trạng "đến lúc thi thật mới học cách làm".
Ngoài ra trường phải chủ động tìm kiếm và hợp tác với các đơn vị công nghệ có năng lực phù hợp để xây dựng hạ tầng, phần mềm và thiết bị. Việc chủ động kết nối, xã hội hóa nguồn lực sẽ giúp tiết kiệm chi phí và tạo ra mô hình linh hoạt.
* Nhiều người lo ngại rằng việc thi trên máy tính có thể làm khó học sinh vùng sâu, vùng xa do điều kiện hạ tầng chưa đồng đều. Theo ông, điều này có đáng lo?
- Tôi nghĩ việc này cần được thực hiện từng bước, bắt đầu từ những nơi có điều kiện thuận lợi, sau đó mở rộng dần ra các địa phương khác. Sau này khi triển khai rộng, các tỉnh miền núi nếu chưa đủ hạ tầng thì có thể tổ chức thi tập trung tại trung tâm của tỉnh. Về lâu dài, mỗi tỉnh cần đầu tư một trung tâm thi đạt chuẩn, để học sinh các khu vực vùng cao có thể di chuyển đến đó dự thi.
Còn về tính công bằng, nhiều người lo ngại nếu có tỉnh thi trên máy, có tỉnh thi trên giấy thì sẽ không công bằng. Theo tôi, về bản chất thì vẫn công bằng, vì đề thi được xây dựng theo ma trận chuẩn, độc nhất về cấu trúc. Dù hình thức làm bài khác nhau, nhưng độ khó, nội dung, phân bổ kiến thức đều tương đồng.
Kết quả đảm bảo khách quan
Việc Bộ GD-ĐT triển khai thi tốt nghiệp THPT trên máy tính là chủ trương hợp thời, phù hợp xu hướng chuyển đổi số. Từ đầu năm học, trường đã đầu tư hạ tầng kỹ thuật, phối hợp tập huấn với đơn vị cung cấp phần mềm, đồng thời hướng dẫn giáo viên và học sinh chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính.
Từ kinh nghiệm kiểm tra thử trên máy tính tại trường, dù xuất hiện sự cố như máy treo, đường truyền chậm hay học sinh thoát phần mềm, nhờ đội ngũ kỹ thuật hỗ trợ, mọi vấn đề đều được xử lý kịp thời, học sinh thích ứng nhanh và kết quả bài làm đảm bảo khách quan.
Vì vậy để mở rộng hình thức này, cần đầu tư đồng bộ máy tính, Internet và đội ngũ kỹ thuật chuyên trách, đồng thời quan tâm vùng sâu, vùng xa để học sinh mọi nơi đều có cơ hội tiếp cận.
Ông HUỲNH THANH PHÚ
(Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân, TP.HCM)
Chuyện mùa thi tốt nghiệp THPT 2026 trên máy tính