Theo các chuyên gia, để sẵn sàng đào tạo nguồn nhân lực phát triển du lịch xanh sẽ cần một chiến lược dài hơi và bài bản.
Mục lục
Một trong nhiều mô hình du lịch xanh đang được triển khai tại tỉnh Khánh Hòa - Ảnh: TRẦN HOÀI
Đó là một trong những điểm nổi bật được nhiều nhà khoa học nhấn mạnh trong hội thảo khoa học quốc tế "Du lịch xanh và giải pháp thúc đẩy kinh tế tuần hoàn", do Trường đại học Văn Hiến tổ chức vào chiều tối 27-9 tại TP.HCM, quy tụ nhiều chuyên gia trong và ngoài nước.
Theo TS Nguyễn Anh Tuấn - Viện trưởng Viện Kinh tế du lịch - phát triển Đưa Việt Nam trở thành điểm đến xanh bền vững trên bản đồ du lịch thế giới
Ông nhấn mạnh bên cạnh khung chính sách và mô hình điểm đến, nguồn nhân lực chính là chìa khóa để du lịch xanh đi vào thực chất.
Thực tế cho thấy nhiều hướng dẫn viên, nhân viên khách sạn và cả cộng đồng địa phương vẫn chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về môi trường, quản lý chất thải hay kỹ năng truyền thông xanh.
Theo ông, các chương trình tập huấn, đào tạo cần lồng ghép nội dung về bảo vệ môi trường, ứng xử văn minh với tài nguyên, đồng thời giúp người lao động có khả năng kể chuyện, dẫn dắt trải nghiệm gắn với văn hóa và thiên nhiên.
Ông cũng cho rằng phát triển du lịch xanh phải gắn với trao quyền cho cộng đồng. Khi người dân được làm chủ dịch vụ homestay, ẩm thực, hướng dẫn hay sản phẩm thủ công, họ không chỉ có thêm sinh kế mà còn trở thành lực lượng tiên phong bảo vệ tài nguyên.
Những mô hình như Cù Lao Chàm - hòn đảo không rác thải nhựa - cho thấy cộng đồng được đào tạo và hưởng lợi công bằng sẽ chủ động gìn giữ môi trường.
Ngoài ra việc hình thành những "việc làm xanh", từ quản lý rác thải, vận hành năng lượng tái tạo cho đến sản xuất hàng lưu niệm thân thiện môi trường, sẽ tạo ra một thế hệ lao động mới gắn chặt sinh kế với phát triển bền vững. "Nếu không chuẩn bị nguồn nhân lực bài bản, du lịch xanh dễ chỉ dừng ở khẩu hiệu", ông nói.
Các chuyên gia trình bày tham luận tại hội thảo - Ảnh: TRỌNG NHÂN
Trong khi đó, nhóm tác giả Dini Zulfiani và Nurliah (Đại học Mulawarman, Indonesia) mang đến hội thảo nghiên cứu được thực hiện tại điểm du lịch Mahoni Hill, làng Bangun Rejo, huyện Kutai Kartanegara, đã chỉ ra rằng yếu tố quyết định thành công của du lịch cộng đồng nằm ở chất lượng nhân lực địa phương.
Khi người dân được tham gia các khóa tập huấn quản trị điểm đến và marketing số, mức độ tham gia cộng đồng tăng tới 75%, thu nhập bình quân tăng khoảng 25% và lượng rác thải giảm gần 40%.
Theo nhóm nghiên cứu, các sản phẩm trải nghiệm như đi leo núi, ngắm chim hay trải nghiệm công việc địa phương chỉ thực sự bền vững khi người dân đủ năng lực dẫn dắt. Chính vì vậy theo nhóm nghiên cứu, việc bồi dưỡng kỹ năng hướng dẫn, diễn giải văn hóa - thiên nhiên, quản lý môi trường và ứng dụng công nghệ số là yêu cầu cấp thiết.
560 người tham gia giải chạy vì rùa biển, du lịch xanh Côn Đảo
"Nhân lực địa phương không còn ở vị thế "tham gia thụ động", mà trở thành tác nhân chủ động, trực tiếp tạo nên giá trị khác biệt của điểm đến", hai tác giả Dini Zulfiani và Nurliah nói.
Đồng thời hai chuyên gia cũng thừa nhận chuẩn bị nguồn nhân lực cho du lịch xanh không dễ, mà cần nhiều nỗ lực và thời gian. Vì thế nhóm nghiên cứu khuyến nghị xây dựng các chương trình đào tạo liên tục về quản lý du lịch bền vững, kết hợp kỹ năng chuyên môn với kỹ năng mềm.
Trong đó các khóa huấn luyện này nên triển khai thông qua đối tác "nhà nước - cộng đồng - doanh nghiệp", nhằm bảo đảm vừa có khung chính sách, vừa có hỗ trợ kỹ thuật và đầu ra thị trường.
Tương tự, TS John Walsh từ Krirk University (Thái Lan) chia sẻ để triển khai du lịch xanh, Cơ quan Du lịch Thái Lan (TAT) triển khai nhiều kế hoạch xanh, kêu gọi sự tham gia của khu vực tư nhân. Các dự án hợp tác công - tư (PPP) trở thành cơ chế cốt lõi để xử lý bài toán hạ tầng, quản lý chất thải, đồng thời tạo ra mô hình du lịch mới.
Chẳng hạn tại Krabi, nhiều làng nghề cùng tham gia cung cấp dịch vụ thân thiện môi trường như tour thuyền gỗ, workshop batik hay nuôi ong không ngòi. Koh Mak lại định vị mình là đảo "carbon thấp", kiên quyết loại bỏ các dịch vụ gây hại như mô tô nước hay hàng quán nhậu khuya...
Theo TS John Walsh, điểm chung của những mô hình này là sự đồng hành giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng. Tuy nhiên theo các chuyên gia, để các cam kết xanh không chỉ dừng ở khẩu hiệu, yếu tố đào tạo nhân lực đóng vai trò then chốt.
"Doanh nghiệp cần được hỗ trợ thay đổi tư duy kinh doanh, còn cộng đồng địa phương cần được bồi dưỡng kỹ năng quản lý, hướng dẫn và phục vụ theo hướng bền vững. Khi đó hoạt động du lịch xanh có thể đi vào chiều sâu", TS John Walsh nói.
Phó thủ tướng Mai Văn Chính đề xuất xây dựng bộ nguyên tắc du lịch số và du lịch xanh
Phó thủ tướng Mai Văn Chính nêu rõ tầm quan trọng của du lịch số và du lịch xanh tại Diễn đàn du lịch cấp cao. Ông đề xuất xây dựng bộ nguyên tắc giúp ngành du lịch phát triển bền vững hơn trong tương lai.
Trong đời sống hiện đại, cụm từ “miễn phí” luôn mang sức hút đặc biệt, từ gói dùng thử dịch vụ trực tuyến, món hàng tặng kèm trong siêu thị cho đến chương trình “vận chuyển miễn phí” của các sàn thương mại điện tử. Điều thú vị là sức hấp dẫn này không chỉ đến từ cảm nhận chủ quan mà đã được nghiên cứu trong kinh tế gọi là hiệu ứng miễn phí (Zero-Price Effect).
Hai dự án tại bán đảo Quảng An không chỉ là công trình hạ tầng và văn hóa, mà còn là biểu tượng cho quyết tâm xây dựng không gian xanh, văn minh, hiện đại của Hà Nội.
Để cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh thành một "cực" phát triển kinh tế mạnh của tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, địa phương sẽ đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển nhanh, bền vững, lành mạnh, tránh vi phạm pháp luật.
Sau mùa tuyển sinh đại học 2025 với nhiều điều chỉnh gây tranh cãi và không ít bất cập trong quá trình triển khai, dư luận xã hội đang đặt nhiều kỳ vọng vào một kỳ tuyển sinh 2026 ổn định, rõ ràng và ít áp lực hơn cho thí sinh.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn chia sẻ nếu chúng ta ăn uống, dinh dưỡng không hợp lý kể cả thiếu hay thừa thì sẽ gây ra bệnh tật. Trên toàn cầu tỉ lệ tử vong do dinh dưỡng không hợp lý chiếm khoảng 10,6%.
Từ một cô gái vùng quê nghèo, Hoàng Oanh trở thành 'thợ săn học bổng', mang về hàng trăm suất từ khuyến học đến du học, giúp sinh viên tiếp tục giấc mơ học tập trong và ngoài nước.