Thống nhất bộ sách giáo khoa dùng chung, đại biểu 'hiến kế' tránh lãng phí các bộ sách đang có

Admin

20:02 11/10/2025

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh đề nghị khi thống nhất bộ sách giáo khoa dùng chung thì các bộ sách giáo khoa đang có không nên cấm, mà chuyển thành tài liệu tham khảo.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh - Ảnh: LÂM HIỂN

Sáng 11-10, Ủy ban Văn hóa và Xã hội tổ chức phiên họp toàn thể lần thứ 3 cho ý kiến vào các dự thảo luật liên quan đến giáo dục sẽ trình

Quang cảnh phiên họp - Ảnh: LÂM HIỂN

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh chỉ rõ việc một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa có nhiều tiến bộ nhưng thực tiễn có nhiều khó khăn, đặc biệt, ở khu vực vùng sâu, xa...

Ông nêu rõ chủ trương có một bộ sách giáo khoa dùng chung và thể hiện trong dự luật. Song cơ quan chủ trì soạn thảo chưa sửa triệt để khi vẫn còn điều khoản giao cho UBND cấp tỉnh chọn sách giáo khoa.

"Như vậy chọn thế nào? Nếu đã dùng chung, trách nhiệm này phải đưa về bộ. Bộ không chỉ thẩm định mà đưa ra quy định thế nào là sách giáo khoa dùng chung", ông Vinh nói và đề nghị phải có phương án với các bộ sách giáo khoa hiện đang sử dụng vì đã dày công làm ra.

Ông đề xuất bên cạnh các nội dung đưa vào dùng chung, với các tài liệu còn lại cũng là sản phẩm trí tuệ, có giá trị tham khảo rất lớn với giáo viên, học sinh.

Do đó không nên cấm, mà để thành tài liệu tham khảo giúp phụ huynh, giáo viên, học sinh có quyền tiếp cận và khuyến khích cho tài liệu giáo dục phát triển. Đồng thời, định kỳ cơ quan chức năng có trách nhiệm phát triển, cập nhật sách giáo khoa.

Chính phủ: Cung cấp bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc từ năm học 2026-2027, miễn phí từ 2030ĐỌC NGAY

Ông nói thêm theo chỉ đạo từ đầu năm học tới phải có bộ sách giáo khoa dùng chung nên cần rất khẩn trương.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) đề nghị khi thực hiện chủ trương một bộ sách giáo khoa dùng chung cần tuyên truyền để người dân thấy rõ việc điều chỉnh trong từng giai đoạn để phù hợp với thực tế.

Bà nói hiện nay tiến độ thực hiện một bộ sách giáo khoa dùng chung rất gấp gáp và đi cùng cần có sự cẩn trọng, trách nhiệm, chất lượng của bộ sách.

Bà đề xuất trong quá trình biên soạn bộ sách giáo khoa dùng chung cần chú ý đến nội dung giảm tải chương trình. 

Bởi hiện nay vẫn có phản ánh từ người dân, nhiều giáo viên, chuyên gia về chương trình không giảm tải mà thậm chí, ở một số bộ sách giáo khoa mới càng nặng hơn.

Cụ thể, giữa yêu cầu đạt được của chương trình với thời gian giảng dạy trên lớp có vênh nhau. Giáo viên phản ánh nếu chỉ dạy theo chương trình, thời gian phân phối trên lớp không thể dạy kỹ, hết được nội dung.

Vì vậy nảy sinh nhu cầu dạy thêm, học thêm, chưa nói đến việc ép buộc học sinh phải học thêm.

"Học sinh cũng không thể lĩnh hội toàn bộ kiến thức, nhưng kết cấu nội dung thi lại lấy chuẩn kiến thức trong chương trình. Điều này dẫn đến quá cao cho học sinh...", bà Nga nói và đề nghị cần chú trọng vấn đề này.

Bà cũng nêu việc cần hạn chế lãng phí với các bộ sách giáo khoa hiện có đã được thẩm định, đưa vào giảng dạy khi thực hiện một bộ sách giáo khoa chung.

"Đây là các bộ sách đã được biên soạn khá công phu, nên khi có bộ sách mới dùng chung, bộ cũng cần có giải pháp với các bộ sách hiện có của các tổ chức, cá nhân để tránh lãng phí", bà Nga nói thêm.

Giải trình sau đó, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc nêu rõ dự luật sẽ thể chế hóa nội dung việc sử dụng một bộ sách giáo khoa thống nhất. Đồng thời bộ sẽ rà soát lại các nội dung liên quan việc biên soạn bộ sách ở các văn bản dưới luật.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT sẽ chịu trách nhiệm quyết định một bộ sách giáo khoa thống nhất

Đây là nội dung được đề xuất trong dự thảo nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.